Papierprijzen stijgen explosief
Op de markt voor grafisch papier in Europa is het een en al onrust. De snel oplopende kosten van grondstoffen (oud papier, pulp en celstoffen), energie, chemicaliën en transport zorgen ervoor dat papierleveranciers hun prijzen zonder pardon verhogen. Er is sprake van een explosieve prijsstijging.
De vraag naar papier is over de eerste zes maanden van 2021 ten opzichte van het Coronajaar 2020 licht toegenomen, hoewel voor krantenpapier een uitzondering moet worden gemaakt. In dat segment is de vraag zelfs met ruim 6% afgenomen.
Alle Europese leveranciers hebben verhogingen aangekondigd of gaan die per oktober doorvoeren. De verhogingen variëren, maar de eerste stap zit op € 50 tot € 75 per ton. Voor 2022 zijn ook al indicaties afgegeven, richting € 80 tot € 100 per ton. Dat betekent ten opzichte van huidige prijsniveaus een stijging van € 150 tot € 175 per ton.
Beschikbaarheid belangrijk
Als gevolg van de afbouw van capaciteiten, waardoor vraag en aanbod meer in balans (zijn) gekomen, is het niet zozeer de prijs als wel de beschikbaarheid waar het om draait. Het algemene sentiment is: de prijs komen we wel uit, als we het maar krijgen. Als gevolg van de druk op beschikbare capaciteit in combinatie met de vraag wordt sterk gekeken naar partnerships en commitment. Bestaande afspraken worden wel gerespecteerd maar er wordt ook al stevig heronderhandeld over condities. Contingentering en langere levertijden zijn aan de orde van de dag en in sommige gevallen worden volumes teruggegeven. De historisch lage prijzen gaan nu dus pijlsnel de andere kant op. In hoeverre dit stand houdt is natuurlijk altijd de vraag. Naar alle waarschijnlijkheid wordt in de loop van het eerste kwartaal 2022 duidelijk hoe de verhouding tussen vraag en aanbod zich herstelt.
Verpakkingspapier
De vraag naar alle soorten karton is sinds het begin van dit jaar sterk stijgende. De opbloei van de economie en toename van ook de e-commerce retail zorgen voor een veel sterkere vraag. De verpakkingsmarkt is een van de sterke groeisegmenten. Ook in dit segment zijn prijsverhogingen aan de orde van de dag. Inmiddels hebben producenten (waaronder de testliners) de prijzen verhoogd met stappen van € 50 per ton. Ook voor de periode na oktober staan verhogingen aangekondigd.
De vraag naar karton drukt zijn stempel ook op de productiecapaciteit. De levertijden zijn de laatste maanden flink opgelopen waardoor beschikbaarheid ook hier een thema is. Inmiddels hebben veel papierfabrieken met de ombouw van machines een overstap gemaakt naar de productie van karton. Ook hebben veel fabrieken nog plannen om de komende jaren capaciteit om te bouwen richting de kartonindustrie. In onderstaand diagram staan de reeds aangekondigde plannen tot 2024 voor een groot aantal spelers.
Uit dit overzicht blijkt dat tot en met 2023 wordt ingezet op een groei van meer dan 3,5 miljoen ton capaciteit. Een dergelijke forse toename zal ook ongetwijfeld weer leiden tot een nieuwe prijsdynamiek.
Onderhandelingen al vroeg
De onrust op de markt leidt ertoe dat afnemers en leveranciers veel vroeger dan gebruikelijk al sprake proberen te maken voor 2022. Beschikbaarheid is een centraal thema waardoor de verwachting is dat sneller dan gebruikelijk deals zullen worden gemaakt. Het is traditiegetrouw zo dat tijdens de IFRA in oktober de eerste stappen op het prijsfront worden gezet. De verwachting is dat dat voor 2022 eerder zal gaan gebeuren.
Doorberekening prijsstijging
Als het in de papierindustrie druppelt, dan regent het al bij de drukkers, uitgevers en retailers. En dat zal nu ook weer het geval zijn onder de huidige marktomstandigheden. Aangezien de papierkosten een groot deel van de prijs van de drukker en uitgeefproducten (magazines, reclamedrukwerk) bepalen die bij eindklanten in rekening kan worden gebracht, zal ook hier de druk fors toenemen. Drukkers worden meer dan ooit tevoren gedwongen prijsstijgingen door te berekenen naar hun klanten. Verwacht mag worden dat voor de nabije toekomst dit zeker impact zal hebben op de drukindustrie (margedruk, faillissementen). Uitgevers en retailers zien zich geplaatst voor een flinke stijging van hun kosten en budgetten.
