Eindelijk rust op papiermarkt: stabiel tot licht dalend prijsniveau verwacht

Papierproducenten hebben weinig mogelijkheden om dit jaar hun prijzen verder te verhogen. Voor de meeste papiersoorten wordt een stabiel tot licht dalend prijsniveau verwacht voor de rest van dit jaar, met name in het segment houtvrij, zowel gestreken als ongestreken papier.

De prijzen van papier zijn in 2018 enorm gestegen. Prijsstijgingen van grondstoffen, energie en vrachtkosten, gecombineerd met een zeer sterke aanbodsturing (stillegging capaciteit) vanuit de papierproducenten, zorgden voor een enorme sterke cocktail die uitgevers, drukkers en retailers hebben moeten innemen. Begin dit jaar zijn over de hele linie nog verhogingen doorgevoerd, hoewel dat per kwaliteit varieerde. Met name voor krantenpapier en verbeterd krantenpapier zijn verhogingen geaccepteerd in verband met beschikbaarheid.

De trend die we nu ontwaren is dat de pulpprijzen als gevolg van oplopende voorraden en teruggang in het verbruik onder druk staan. Ook oudpapierprijzen zijn stabiel of zelfs licht dalend. China’s grenzen zijn nog steeds gedeeltelijk dicht door de verontreinigingsmaatregelen. Hoewel de cijfers per land verschillen, is over de hele linie in Europa een afnametrend waarneembaar.

Dubbele boekingen, gemaakt in verband met beschikbaarheid, zijn uit de planningen gehaald. Zolang volumes structureel teruglopen en de bezettingsgraad achterblijft, zullen spotaanbiedingen de markt gaan overspoelen.

Voldoende papier beschikbaar

De bezettingscijfers van de papierfabrieken staan gedurende het eerste kwartaal onder druk. Was tot voor kort verkrijgbaarheid een thema, momenteel is er weer voldoende papier beschikbaar.

Bij zowel SC papier als ook LWC papier blijven de productiecijfers (3% – 5%) achter ten opzichte van dezelfde periode als in 2018. Dit geldt zowel voor diepdruk als offset, hoewel de diepdruk sterker onder druk staat. Dit past ook in het beeld dat retailers in hun volumes zijn gaan minderen, uitgevers oplages verkleinen en de postordermarkt is gedecimeerd.

Golfkarton

In navolging van de grafische papiermarkt staan ook de prijzen van golfkarton onder druk. Dalende oudpapierprijzen en voorraden zorgen bij testliners voor een lichte teruggang in prijs. Zo levert Engeland 30% minder oudpapier aan China als gevolg van de nieuwe, strengere importregels. Ook de onder druk staande pulpprijzen hebben hierop hun invloed.

Afbouw capaciteit

Voor 2019 staan er ook nog capaciteitsreducties op het programma. De afbouw van capaciteit is in de periode 2014 tot 2017 het sterkst is geweest; dit jaar zal het er minder heftig aan toe gaan.

In de onderstaande grafiek is het verloop van de capaciteitssaneringen in Europa over de periode 2014-2019 te zien. Overall is de capaciteit met 17% gedaald (een teruggang van bijna 38,5 miljoen ton naar bijna 32 miljoen ton).

De grootste capaciteitsreductie heeft zich voorgedaan in het krantenpapier: 27,5% daling in vijf jaar tijd. Ook de ongestreken soorten en gecoate soorten zijn stevig gedaald; met ruim 12%, respectievelijk ruim 19%.

Teruggang LWC-papier

Voor de tweede helft van 2019 staat bij Burgo in Italië de ombouw gepland van een fabriek met een capaciteit van circa 400.000 ton LWC naar de productie van circa 600.000 ton golfkarton. Dit betekent dat er ook weer een speler verdwijnt die LWC-papier voor de diepdruk kan produceren. In het segment diepdruk blijven dan in Europa nog twee spelers over.

Bij UPM Platting (in Duitsland) wordt een papiermachine met een capaciteit van circa 155.000 ton LWC-papier in de loop van dit jaar uit de markt genomen. Deze afbouw is het gevolg van een gestage teruggang van de vraag naar LWC-papier. UPM is er van overtuigd dat ze met de overige capaciteit de markt uitstekend kan blijven bedienen.

Stora Enso

Bij Stora Enso wordt in de tweede helft van 2019 een beslissing genomen over de ombouw van een machine in Oulu (Finland). Een papiermachine in Imatra met een capaciteit van 90.000 ton voor special paper is te klein om op termijn voldoende concurrerend te zijn en wordt eveneens dit jaar nog uit markt genomen.